Stopnie niepełnosprawności intelektualnej

Jak dzielimy niepełnosprawność intelektualną?

UWAGA: To nie jest oficjalna strona Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną, a poniższe informacje nie pochodzą od tego Stowarzyszenia.

Osoby z niepełnosprawnością intelektualną stanowią nawet 2-3% całej populacji, jednak problem ten nie jest jednorodny. Wyróżniamy cztery stopnie niepełnosprawności intelektualnej: lekki, umiarkowany, znaczny i głęboki. Podział ten jest uzależniony od ilorazu inteligencji, który oblicza się na podstawie skali Wechslera.

Niepełnosprawność intelektualna lekkiego stopnia

Ten stopień charakteryzuje się ilorazem inteligencji na poziomie 50 - 69. Osoby z niepełnosprawnością intelektualną lekkiego stopnia nie przekraczają poziomu rozwoju umysłowego 12-letniego dziecka. Dojrzałość społeczna takich osób osiąga poziom nieprzekraczający dojrzałości dziecka 17-letniego. Osoby niepełnosprawne intelektualnie w stopniu lekkim porozumiewają się z otoczeniem na takim poziomie, który zaspokaja ich potrzeby, a co więcej - są samodzielne w zakresie codziennych czynności takich, jak mycie, czy jedzenie. Osoby te mają problem z nauką czytania i pisania oraz z zachowaniem uwagi i koncentracji, a także z pamięcią logiczną. Niepełnosprawni w stopniu lekkim to zazwyczaj osoby zdolne do pracy, które mogą nauczyć się wielu umiejętności praktycznych. Stopień lekki dotyczy aż 85% wszystkich osób z niepełnosprawnością intelektualną - jest więc to najczęstszy rodzaj tej niepełnosprawności.

Niepełnosprawność umysłowa lekkiego stopnia

W przypadku niepełnosprawności lekkiego stopnia bardzo trudno jest zidentyfikować jedną, konkretną przyczynę zaburzeń intelektualnych. Etiologia niepełnosprawności lekkiej jest złożona i wieloczynnikowa. Warto wspomnieć, że 95% osób z niepełnosprawnością lekką to osoby o bardzo niskim statusie społecznym, co oznacza, że w dużym stopniu powodem tego rodzaju niepełnosprawności są czynniki środowiskowe.

Niepełnosprawność intelektualna umiarkowanego stopnia

Umiarkowany stopień niepełnosprawności obejmuje osoby, których iloraz inteligencji mieści się w zakresie od 35 do 49. Osoby niepełnosprawne w stopniu umiarkowanym w swoim rozwoju umysłowym nie przekraczają poziomu rozwoju 8-letniego dziecka, zaś w zakresie dojrzałości społecznej - 10-letniego dziecka. Osoby te mogą wymagać wsparcia w zakresie czynności życia codziennego, a większość z nich nie nabędzie zdolności do czytania i pisania. Mowa i porozumiewanie się jest zazwyczaj ograniczone, ale osoby te mogą nauczyć się wykonywania prostych czynności praktycznych pod nadzorem innej osoby.

Niepełnosprawność intelektualna umiarkowanego stopnia dotyczy około 10% populacji osób niepełnosprawnych umysłowo.

Niepełnosprawność intelektualna znacznego stopnia

Iloraz inteligencji osób niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu znacznym znajduje się w zakresie 20 - 34. Rozwój umysłowy tych osób nie przekracza poziomu rozwoju 6-letniego dziecka, zaś rozwój społeczny znajduje się na poziomie dziecka 8-letniego. W zakresie porozumiewania się, osoby te zdolne są do wypowiadania krótkich, prostych zdań. Ten stopień niepełnosprawności intelektualnej częściej wiąże się z wadami słuchu, wzroku oraz zaburzeniami ruchowymi (np. pod postacią porażeń). Niepełnosprawni intelektualnie w stopniu znacznym potrafią samodzielnie zaspokajać swoje potrzeb fizjologiczne. Ich zdolności do spostrzegania i skupienia uwagi są bardzo ograniczone. Niepełnosprawność intelektualna znacznego stopnia dotyczy 3 - 4% populacji osób niepełnosprawnych umysłowo.

Niepełnosprawność intelektualna głęboka

Głęboki stopień niepełnosprawności intelektualnej charakteryzuje się ilorazem inteligencji na poziomie niższym niż 20. Funkcjonowanie intelektualne osób z głęboką niepełnosprawnością nie przekracza poziomu 3-letniego dziecka, natomiast przystosowanie społeczne tych osób odpowiada przystosowaniu dziecka 4-letniego. Zdolności do porozumiewania się są bardzo ograniczone. Niepełnosprawni w stopniu głębokim często borykają się z zaburzeniami wzroku, słuchu i znacznym ograniczeniem lub nawet zupełnym brakiem poruszania. Takie osoby często nie kontrolują swoich potrzeb fizjologicznych, co wymaga dodatkowej opieki z zewnątrz. Stopień ten charakteryzuje się również ograniczonym rozumieniem słów, a czasami współistnieniem wad neurologicznych. Niepełnosprawność intelektualna głęboka dotyczy 1 - 2% populacji osób niepełnosprawnych umysłowo.

UWAGA: Powyższe informacje nie pochodzą od Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną.